Neem een restaurant. Een tafeltje in een rustige hoek, op een rustig tijdstip. Nee, de muziek kan helaas niet uit, maar de jaren zeventig muziek die klinkt is ‘mijn’ tijd en Fleetwood Mac, geweldig. Er komt een gezelschapje enkele tafeltjes verder zitten. Geraas van stoelen, praten, en korte tijd later geklink van glazen en het tikken van het bestek op de borden. Als meerdere tafeltjes bezet raken, komen deze geluiden van alle kanten op me af. De schoenen van de serveerster piepen en de hakken van de ober klakken op de vloer. Een terugkerend hoog gierend lachje van dat meisje daar. Na het rustige Hey Jude, ramt CCR tegen de speakers en tegen mijn trommelvliezen. Het espressoapparaat gorgelt en sist, de voordeur klapt en de deur naar de keuken kreunt na elke passerende medewerker. Ik ook. Ondertussen probeer ik zelf van mijn eten en drinken te genieten en een soort van gesprek met mijn partner te voeren.
Alles komt binnen en lijkt in mijn hoofd als pingpongballetjes heen en weer te blijven stuiteren en wordt niet verwerkt, gaat niet weg. Mijn hoofd raakt overvol.
Maar, en daar is die beroerde inconsistentie, heb ik op zichzelf last van piepende schoenen, of van een espressoapparaat of een knallende of kreunende deur? Welnee. Zo`n geluid komt even binnen en is dan weer weg. Het is de stapeling en hoeveelheid van alles dat ongehinderd mijn hoofd binnen stuitert en dan niet snel genoeg weg kan.
Een ander interessant voorbeeld is wind. Als ik wandel met wind vanaf pakweg kracht drie, kan men mij dan ook waarnemen met mijn hoofd in een wonderlijke hoek gedraaid alsof ik gefascineerd naar een onzichtbare wandelaar naast me kijk. Dit doe ik om de wind uit mijn oren te houden. Ruisende bomen door diezelfde wind is minstens zo erg en mijn persoonlijke research heeft onder meer uitgewezen dat eiken een minder groot probleem voor me vormen dan populieren. Over platanen en beuken heb ik nog onvoldoende data. Omdat de gemeente vast niet bereid is alleen voor mij een populierenrij te vervangen door eiken, kan ik soms op mooie dagen niet lekker rustig in mijn tuin zitten.
Ik woon op het platteland dus het geraas van auto’s zoals in een stad of drukke straat, hoor ik gelukkig zelden. De grommende grasmaaier is geen probleem evenals een landbouwwerktuig dat af en toe voorbij ploegt. Ze blijven niet op een plek, waardoor het geluid in intensiteit wisselt. Maar als de buurman-boer urenlang een aggregaat heeft draaien, op dezelfde plek, met hetzelfde volume, op dezelfde toonhoogte, ja dàn drilt dat een gat in mijn hoofd.
Veel geluiden met een bepaald ritme doen dat: een tikkende vinger op tafel, gedachteloos krabben, een deur die door de wind klappert.
Samenvatting: sommige geluiden zijn vervelender dan andere. Bepaalde frequenties zijn vreselijk en ritmes en continuïteit zijn veel erger dan incidentele geluiden. En voor alles geldt, een combinatie of een stapeling is dè methode om mij weg te krijgen. En natuurlijk speelt het volume een rol.
Wat is mijn oplossing, behalve het mijden? Van een noise-cancelling koptelefoon krijg ik een akelige druk op mijn oren, dus ik zocht het in oordoppen, waar ik hele series van geprobeerd heb in vele prijsklassen en van vele materialen. Hele gewone van was of siliconen blijken bij mij het beste te werken. Alle oordoppen hebben echter het probleem wat de audicien zo mooi occlusie noemt. Ik hoor elk geluid van mezelf vervelend hard: ademen, voetstappen en bovenal mijn stem.
Het maakt activiteiten in een rumoerige omgeving in ieder geval mogelijk, of het nu tuinieren met wind is of een drukke winkel bezoeken. Alleen een gesprek voeren is niet makkelijk, want ik weet niet goed hoe hard ik praat. Het kan zijn dat ik dènk dat ik in een restaurant op gedempte toon zeur over het eten, of een vervelende opmerking maak over een andere bezoeker. En het kan dan zijn dat iedereen dat dan gehoord heeft. Nou ja, het voordeel is dat ik de ongemakkelijke stilte die erna valt, niet hoor.
