Ik stoor me aan een tekstregel van een campagne van het reumafonds ‘Je raakt langzaam je vriendinnen kwijt en je kan er niets aan doen’. De geur van gemene vriendinnen die je verlaten en machteloosheid hierin bevalt me niet.

In de afgelopen jaren heb ik mijn relaties zien veranderen en ik heb er veel over nagedacht. Wanneer vind ik iemand een vriend en wanneer een kennis? Waren de mensen op de schilderclub vrienden? Of collega’s met wie ik ook wel privé contact had? 

Bij vriendschap moet een balans zijn van geven en nemen, en dat laatste baarde me zorgen. Had ik nog voldoende te bieden nu ik niet meer in staat was om vrienden op te zoeken of met ze weg te gaan en de tijd van praten-aan-één-stuk beperkt bleek? Dat vroeg ik ze natuurlijk niet. Stel je voor dat ze ‘nee, inderdaad. Je bent een saaie tut geworden, met een gezapig leven. En ik heb geen zin om iedere keer dat pokkeneind te rijden om alleen een uurtje met je te praten’ zouden zeggen. Dus vroeg ik het mezelf: wanneer, waarom of voor wie is contact met mij de moeite waard? Wat kan ik (nog) wèl? Ik kan praten en schrijven en daar zijn tegenwoordig legio communicatiemogelijkheden voor, tot spraakberichten en videootjes aan toe. De tijd dat ik tijdens zo’n afspraakje vertelde over mijzelf en mijn klachten verkortte ik aanmerkelijk (ja, ja, dàt weten ze nou onderhand wel). Ik haalde mijn handrug van mijn voorhoofd en stopte met tragisch ziek en zielig zijn. Gesprekken gaan (weer) over de kracht van edelstenen of honden of psychologie. We zetten een boom op over de organisatie van de gezondheidszorg of sparren over een nieuw bedrijf dat ze starten. 

Door post-covid ben ik best een hoop kwijtgeraakt, en is mijn levenstempo veranderd, maar mijn humor en snelle geest heb ik nog (nou ja, gedurende korte tijd, tot mijn hoofd er mee ophoudt…). Soms ontdekken we na afloop dat de koetjes en kalfjes nog op stal staan en dat wederzijdse kwalen niet aan bod geweest zijn. Absoluut een aanrader! Wat kan ik nog meer? Bezoek kan ik een lekkere lunch bieden of we houden een ‘rustige’ creamiddag, lekker samen schilderen of zo, of in stilte wandelen. Ik kan nog steeds moeite doen voor mijn vrienden en me voor hen interesseren. En dat maakt het blijkbaar waardevol om contact met me te houden. Niks machteloos.

Er zijn ook mensen verdwenen uit mijn leven, ja. Degenen met wie ik uit ging en met wie ik gekke verkleedfeestjes hield, dus eigenlijk alleen ‘fun’ had. Maar ook de schilderclub, de intervisiegroep en bijna alle collega’s. Soms vond ik dat jammer en probeerde heel hard het contact aan te houden, maar na een poosje hield ik op met trekken aan een dood paard. Ik neem het die mensen niet kwalijk, mezelf niet en ook mijn klachten niet. Terugkijkend waren de specifieke activiteiten die we deden blijkbaar het enige dat we ècht samen hadden. Er was geen gedeelde manier van denken, van tegen de wereld aankijken. En wat we wèl hadden paste niet langer bij de veranderde omstandigheden, en die lagen nou net effe toevallig aan mijn kant. Iemand die van voetballen overstapt op zwemmen, gaat vast niet lang meer met het oude voetbalteam om. En als een vriend met wie ik alleen wekelijks tennis, emigreert naar Amerika, kan het contact snel afgelopen zijn. Niks gemeen, niks schuld.

Natuurlijk zijn er meer redenen voor het uit elkaar groeien, zoals mensen die wegblijven omdat ze doodsbang zijn voor (mensen met) een ziekte. Vervelend, maar ik ben geen therapeut. En mensen die van mening zijn dat ik zielig ben en me blijven bejammeren, hou ik zelf liever op afstand.

Even voor de duidelijkheid: het hebben van reuma, post-covid of welke ziekte dan ook is beroerd. En ik prijs mezelf gelukkig blij te zijn met rustige activiteiten en een goed gesprek. Als salsadansen of kroegentochten voor mij de basis was van vriendschappen, zou het veel moeilijker zijn om een nieuwe invulling te vinden. Een thuisbar openen is best een opgave met vergunningen enzo. Toch denk ik dat acceptatie en zelf zoeken naar oplossingen mij geholpen heeft machteloosheid te voorkomen of verminderen. Hoe geef ik mijn nieuwe leven vorm en wie van mijn vrienden is daarbij bereid een stapje in mijn richting te doen. 

Ik denk dat vrienden die elkaar uit het oog verliezen niet gemeen zijn, maar te weinig gemeen hebben.

Help ons helpen

Er moet meer perspectief komen voor mensen met post-covid. Jouw steun is hard nodig! Steun ons belangrijke werk en help ons helpen!

hand geeft hart