Relatie tussen post-covid en menstruatieklachten
Het eerste deel van het onderzoek richtte zich op de vraag of vrouwen met post-covid vaker menstruatieklachten ervaren dan vrouwen die het virus niet hebben gehad of hiervan volledig zijn hersteld. De onderzoekers gebruikten hiervoor gegevens uit een vragenlijst. De antwoorden van 9423 vrouwen die het coronavirus niet (aantoonbaar) hebben gehad werden vergeleken met de antwoorden van 1716 vrouwen die corona hebben gehad en zijn hersteld en met de antwoorden van 1048 vrouwen met post-covid.
De resultaten laten zien dat de duur van de menstruatie, de hoeveelheid bloedverlies, het aantal tussentijdse bloedingen en het aantal gemiste menstruaties bij vrouwen met post-covid gemiddeld langer/groter zijn dan bij vrouwen zonder post-covid. Er is geen duidelijk verschil gevonden tussen mensen die hersteld zijn van covid en deelnemers die geen covid hebben gehad.
Invloed van menstruatiecyclus op post-covidklachten
Het tweede deel van het onderzoek ging over de vraag of post-covidklachten veranderen tijdens de menstruatiecyclus (de cyclus die begint op de eerste dag van de menstruatie en eindigt op de dag voor de volgende menstruatie). Hiervoor hebben 54 vrouwen met post-covid gedurende 3 maanden de symptomen en informatie over hun cyclus bijgehouden. De vrouwen die deelnamen waren ouder dan 18, hadden een regelmatige cyclus (tussen 24 en 38 dagen), waren niet zwanger en gebruikten geen hormonale anticonceptie of koperspiraal.
Resultaten van dit deel van het onderzoek laten zien dat de hevigheid van de post-covidklachten het grootste is vlak voor de menstruatie en voor de eisprong. Patiënten uit het onderzoek ervaren vlak voor en tijdens de menstruatie gemiddeld meer duizeligheid, vermoeidheid, PEM, spierpijn, hoofdpijn en oorsuizen. In de dagen voor de eisprong ervaren vrouwen uit het onderzoek gemiddeld meer ademhalingsproblemen, hoofdpijn, misselijkheid en PEM dan op andere dagen.
Mogelijke verklaringen voor relatie tussen menstruatiecyclus en post-covid
Tot slot ging het onderzoek in op biologische mechanismen die de relatie tussen de menstruatiecyclus en post-covidklachten kunnen verklaren. Dit deden de onderzoekers door bij een kleine groep vrouwen (10 met post-covid en 10 die geen corona hadden gehad) te kijken naar de hoeveelheid hormonen in het bloed. Ook namen ze bij enkele vrouwen met post-covid op drie verschillende momenten tijdens de menstruatiecyclus baarmoederslijmvlies af. De onderzoekers keken hierbij naar de hoeveelheid van verschillende hormonen, naar stoffen die vrijkomen bij ontstekingen en naar specifieke receptoren (cellen waaraan stoffen zoals hormonen zich kunnen binden).
Uit bloedonderzoek en analyses van het baarmoederslijmvlies komt naar voren dat de hoeveelheid progesteron en oestrogeen, twee belangrijke vrouwelijke geslachtshormonen, bij patiënten met post-covid op verschillende momenten in de cyclus niet anders is dan bij vrouwen zonder post-covid.
Wel vonden de onderzoekers enkele verschillen wat betreft de hoeveelheid van een ander hormoon, ontstekingsstoffen en receptoren die het verschil in hevigheid van de menstruatie bij patiënten met post-covid zouden kunnen verklaren.
Conclusies
De onderzoekers laten zien dat post-covid samengaat met meer menstruatieklachten en dat de ernst van de post-covidklachten groter is vlak voor en tijdens de menstruatie en vlak voor de eisprong. De verschillende hoeveelheden van bepaalde hormonen, ontstekingsstoffen en receptoren tussen vrouwen met post-covid en vrouwen zonder post-covid laten zien dat het zinvol is verder te kijken naar biologische factoren die de relatie tussen post-covid en menstruatie kunnen verklaren om zo uiteindelijk de behandeling van post-covid bij vrouwen te kunnen verbeteren.
Beperkingen onderzoek
De onderzoekers noemen in hun artikel meerdere beperkingen. Zo geven zij aan dat de onderzoeksgroep niet helemaal een goede afspiegeling van de bevolking is. Deelnemers aan het onderzoek zijn bijvoorbeeld vaker dan gemiddeld hoger opgeleid. Ook hebben vrouwen die deelnemen aan het onderzoek interesse in het onderwerp (mogelijk doordat zij vaker dan gemiddeld problemen met hun menstruatie ervaren). Een tweede beperking is dat vrouwen bij het invullen van de vragenlijst over welke klachten zij rondom de menstruatie ervaren, moesten terugkijken naar eerdere menstruaties. Dit kan een iets vertekend beeld geven, bijvoorbeeld doordat mensen bepaalde klachten vergeten.
Een andere belangrijke beperking is dat het tweede deel van het onderzoek (waarbij 54 vrouwen met post-covid hun klachten 3 maanden bijhielden) en zeker het laatste deel van het onderzoek (dat bestond uit bloed- en weefselonderzoek bij enkele vrouwen) met relatief weinig vrouwen is gedaan. Hoe meer deelnemers aan het onderzoek, hoe betrouwbaarder de resultaten. De resultaten van het onderzoek naar het verband tussen de ernst van de klachten en het moment in de menstruatiecyclus, en zeker het onderzoek naar waardes in het bloed en in het baarmoederslijmvlies, geven dus slechts een indicatie en vragen om extra onderzoek op grotere schaal.
