Als je na een niet zo'n hele grote inspanning ineens veel meer klachten hebt, dan heb je mogelijk last van PEM. PEM staat voor Post-Exertionele Malaise en houdt in dat een lichamelijke, geestelijke of cognitieve inspanning zorgt voor verergering van je klachten. PEM komt ook voor bij andere postinfectieuze ziektes zoals ME/CVS en Q-koorts.
PEM kan direct na de geestelijke, cognitieve of lichamelijke inspanning al optreden. Maar het komt ook voor dat je pas 12 tot 48 uur later verslechtert. Op het eerste gezicht lijkt er dan niets aan de hand te zijn en krijg je geen signalen om te stoppen. Later verslechter je dan alsnog. Als je te vaak PEM krijgt of als het erg hevig is, kan het zelfs een langdurige terugval veroorzaken. De inspanning hoeft soms maar minimaal te zijn om een verergering van klachten te veroorzaken. Daarom is het belangrijk om bij PEM niet over grenzen te gaan.
Ook emoties, weersveranderingen en hormonen kunnen PEM veroorzaken. De klachten die hierbij optreden kunnen hetzelfde zijn als de klachten die iemand al had na corona. Maar er kunnen ook nieuwe klachten voorkomen. Verergering van klachten bij post-covid kan ook voorkomen zonder duidelijke aanleiding. Een activiteit die de ene dag prima is, kan een andere dag de klachten verergeren.
Een Nederlands onderzoek (augustus 2023) laat zien dat PEM vaak voorkomt bij mensen met post-covid, namelijk bij 48% van de vrouwen en bij 41% van de mannen. Uit onderzoek van C-support blijkt dit percentage nog hoger. Hierin gaf 84% aan klachten na inspanning te ervaren.
In januari 2024 is een onderzoek gepubliceerd waaruit blijkt dat bij patiënten met post-covid die PEM hebben, er meer spierschade ontstaat in de spieren na grote inspanning en dat er een stoornis in de stofwisseling in de spiercellen is.
Lees ook de factsheet die C-support gemaakt heeft over PEM.
In deze video wordt PEM goed uitgelegd. Helaas is deze alleen in het Engels beschikbaar. Een informatieve website over PEM en pacing, ook in het Engels, is deze.
