We spreken van post-covid (of long covid) als iemand na een coronabesmetting (ook wel Covid-19 infectie genoemd) maanden of zelfs jaren lichamelijke klachten houdt. Het kan zijn dat iemand simpelweg niet meer opknapt na corona, of dat er eerst wel kort herstel is maar daarna toch klachten ontstaan.
Post-covid kan zowel na een milde als een ernstige corona-infectie ontstaan. Ook kunnen post-covid of vergelijkbare klachten ontstaan na vaccinatie tegen corona. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heb je post-covid als de klachten 3 maanden na de besmetting nog aanwezig zijn, en ze dan minimaal 2 maanden aanhouden. En uiteraard moeten andere oorzaken uitgesloten zijn, om te kunnen spreken van post-covid.
Er zijn verschillende andere namen voor post-covid maar het gaat om dezelfde aandoening: post-covid-syndroom (PCS), aanhoudende of langdurige klachten na corona, PASC (Post acute sequelae of SARS-CoV-2 infection) en long-covid.
Post-covid kun je vertalen als ‘na covid’ en long covid (dit is de Engelse term) als ‘langdurige covid’. De naam long covid zegt dus níet dat het om klachten van de longen gaat. Veel klachten hebben namelijk betrekking op andere delen van het lichaam. Op onze site en in onze artikelen gebruiken we zowel post- als long covid.
C-Support geeft uitleg over long covid in meerdere talen, bekijk dat hier.
Symptomen
Post-covid is een multi-systeemziekte; het tast allerlei systemen en organen aan met verschillende klachten tot gevolg. Er is dus ook veel verschil tussen patiënten onderling. De symptomen kunnen in allerlei combinaties en gradaties voorkomen en hebben vaak grote gevolgen voor iemands leven. Eén van de meest voorkomende symptomen is een ernstig gebrek aan energie.
Ook komen de volgende symptomen vaak voor:
-
PEM (post-exertionele malaise). Hierbij verergeren bestaande klachten of krijgen mensen nieuwe klachten na een lichamelijke, emotionele of geestelijke inspanning.
-
POTS (posturaal orthostatisch tachycardie syndroom). Hierbij stijgt de hartslag plotseling bij verandering van houding en
-
MCAS (idiopathisch mestcelactivatiesyndroom) waarbij mensen klachten hebben die lijken op allergische symptomen zoals buik-, long- en huidklachten.
Andere veel voorkomende klachten zijn: concentratieproblemen, geheugenproblemen, prikkelgevoeligheid, kortademigheid, hoofdpijn, somberheid, slaapproblemen, spierpijn, duizeligheid, hartkloppingen, gewrichtspijn, wisseling van temperatuur, gezichtsproblemen, buikklachten, druk op de borst.
Post-covid lijkt op andere aandoeningen die kunnen ontstaan nadat je een infectieziekte hebt gehad, zoals Q-koorts, ME/CVS en de ziekte van Lyme. Deze aandoeningen vallen allemaal onder de naam Post Acuut Infectieus Syndroom (PAIS). De patiëntenorganisaties van al deze ziektes werken waar mogelijk samen.
U vindt hier meer informatie over de verschillende symptomen.
Wie krijgt post-covid en hoe vaak komt het voor?
Iedereen kan post-covid krijgen na een coronabesmetting, ook nu nog steeds. Volwassenen, jongeren én kinderen. Er zijn aanwijzingen dat mensen met bepaalde ziekten wel een grotere kans op het krijgen van post-covid hebben maar ook mensen die vóór de coronabesmetting gezond waren kunnen post-covid krijgen. Lees hier meer. En ook als je al eerder besmet bent zonder langdurige klachten daaraan over te houden kan je bij een volgende besmetting post-covid krijgen.
In Nederland wordt het aantal volwassenen met long covid tussen de 320.000 en 508.000 geschat*. Ongeveer een kwart (24%) geeft aan door deze klachten heel erg beperkt te zijn in het dagelijks leven. Dit komt neer op 80.000-127.000 mensen. Het aantal kinderen (van 2 t/m 16 jaar) met post-covid wordt geschat op 15.000 en het aantal jongeren (17 t/m 24) op 20.000. Er zit verloop in deze cijfers: mensen herstellen en er worden nieuwe mensen ziek.
Of een vaccinatie beschermt tegen post-covid is niet bekend. Daar is meer onderzoek voor nodig. De kans op een besmetting met het coronavirus neemt na een vaccinatie wel aanzienlijk af.